Αρχική

ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2024-25

Μαθήματα

ΙΜΑ 100 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΛΑΩΝ ΤΗΣ ΣΤΕΠΑΣ: ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ, ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ (5ος-15ος ΑΙΩΝΑΣ)

Το μάθημα αποσκοπεί στην κατανόηση της ιστορίας, του πολιτισμού και της κοινωνίας των λαών της ευρασιατικής στέπας από τον 5ο έως τον 15ο αιώνα, καθώς και το πλαίσιο των επαφών τους με τις γειτονικές τους αυτοκρατορίες και τους Σλάβους. Μέσα από τις σχετικές πληροφορίες κατά τις παραδόσεις και την ανάλυση των πηγών, οι φοιτητές έχουν τη δυνατότητα να εξοικειωθούν με τις νομαδικούς λαούς και να αναπτύξουν την κριτική τους ικανότητα επάνω στα ζητήματα που θίγονται και αναλύονται.
Περίγραμμα μαθημάτων: Στις αρχικές παραδόσεις προσεγγίζονται, μεταξύ άλλων, η έννοια του νομαδισμού, τα χαρακτηριστικα της ευρασιατικής στέπας και η εικόνα αυτών των λαών στον περίγυρό τους. Με εξαίρεση τους ιρανογενείς Αλανούς, τίθεται υπό εξέταση μία σειρά τουρκικών ή μογγολικών λαών οι οποίοι μετανάστευσαν από την Κεντρική Ασία προς την Ευρώπη και δημιούργησαν εφήμερες ή μεγαλύτερης διάρκειας ηγεμονίες (Ούννοι, πρώιμοι Τούρκοι, Άβαροι, Πρωτοβούλγαροι, Χάζαροι, Ούγγροι, Πετσενέγκοι, Ούζοι, Κουμάνοι και Μογγόλοι). Η πραγμάτευση αυτών των λαών, με την αξιοποίηση σχετικών αποσπασμάτων από τις πηγές και τα αρχαιολογικά ευρήματα, εστιάζει στην πολιτική και κοινωνική τους οργάνωση, τις μεταβολές που επέφεραν οι διπλωματικές, πολιτισμικές, εμπορικές κ.ά. σχέσεις τους με τις εδραίες αυτοκρατορίες (όπως το Βυζάντιο και η Κίνα), καθώς και στις σχέσεις των νομάδων με τους Σλάβους γείτονές τους, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νομάδες αποτέλεσαν καταλυτικό παράγοντα για τον ιστορικό βίο σλαβικών ηγεμονιών ή τη διαμόρφωση μικτών πολιτισμών.
Τρόπος Εξέτασης: Το μάθημα εξετάζεται γραπτά.

IBA 301  ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΣΛΑΒΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Το μάθημα αποσκοπεί στην κατανόηση της ιστορικής και πολιτισμικής εξέλιξης του μεσαιωνικού σλαβικού κόσμου από τον 5ο έως τον 15ο αιώνα. Μέσα από τις σχετικές πληροφορίες κατά τις παραδόσεις και την ανάλυση των πηγών, οι φοιτητές έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν την πορεία από τη σλαβική εθνογένεση έως τη διαμόρφωση και ανάπτυξη των μεσαιωνικών σλαβικών κρατών και να προσεγγίσουν κριτικά τα ζητήματα που θίγονται και αναλύονται.
Περίγραμμα μαθημάτων: με απαρχή την σλαβική εθνογένεση στην Ανατολική Ευρώπη καθώς και ορισμένα χαρακτηριστικά των πρώιμων Σλάβων (πολιτικές και κοινωνικές δομές, θρησκευτικές αντιλήψεις κ.ά.), εξετάζεται η σλαβική επέκταση στον ευρωπαϊκό χώρο και, λαμβάνοντας υπόψη τα σύγχρονα σλαβικά κράτη (ή άλλες σημαντικές σλαβικές κοινότητες), καταγράφεται η ιστορική και πολιτισμική εξέλιξη του καθενός κατά τον Μεσαίωνα. Τις ευρύτερες ομάδες αποτελούν οι Σλάβοι στην Κεντρική, Ανατολική και Νοτιοανατολική Ευρώπη. Ταυτόχρονα, γίνεται κατανοητή η μετάβαση από την εποχή της μετανάστευσης σε εκείνη των φυλετικών ενώσεων και τέλος στα μεσαιωνικά σλαβικά κράτη, η εγκαθίδρυση των οποίων συνδέεται με τον εκχριστιανισμό και την εθνογένεση των σύγχρονων σλαβικών λαών. Αναφορικά με την Κεντρική Ευρώπη προσεγγίζονται οι ηγεμονίες που διαμορφώθηκαν στην Πολωνία, την Τσεχία, τη Σλοβακία, τη Σλοβενία καθώς και οι ζώσες σλαβικές κοινότητες στην Αυστρία και τη Γερμανία. Στην Ανατολική Ευρώπη το ενδιαφέρον στρέφεται στη λεγόμενη Ρωσία του Κιέβου που κάλυπτε τη σημερινή Ουκρανία, τη Λευκορωσία και τμήμα της Ρωσίας, ενώ στη Νοτιοανατολική Ευρώπη (Βαλκάνια) προσεγγίζεται η μεσαιωνική ιστορία της Κροατίας, της Σερβίας και της Βουλγαρίας μετά τον εκχριστιανισμό της. Σημαντική παράμετρο αποτελούν οι έξωθεν επιδράσεις σε αυτές τις ομάδες από ισχυρούς γείτονες, οι οποίες συνέβαλαν στη διαμόρφωση των πολιτισμικών τους χαρακτηριστικών.
Τρόπος Εξέτασης: Το μάθημα εξετάζεται γραπτά.

Επικοινωνία
Τηλ.: 26510-05119
e-mail: gkardaras@uoi.gr