ΙΝΤ 811 Θέματα από τη νεότερη ευρωπαϊκή τέχνη: Γυναίκες καλλιτέχνιδες από την Αναγέννηση έως και τα τέλη του 19ου αι.
Εξετάζεται το έργο των γυναικών που ασχολήθηκαν με τις εικαστικές τέχνες, ιδιαίτερα τη ζωγραφική, από την Αναγέννηση έως και τα τέλη του δεκάτου ενάτου αιώνα, υπό το φως και των σύγχρονων αντιλήψεων για τη γυναίκα και τη φεμινιστική οπτική στην τέχνη. Έμφαση θα δοθεί στο έργο των καλλιτέχνιδων Artemisia Gentilleschi, Rosalba Carriera, Angelika Kauffmann και Ελένης Μπούκουρη-Αλταμούρα.
Σκοπός:
Να παρουσιαστεί η δημιουργία των εικαστικών καλλιτέχνιδων, ιδιαίτερα των ζωγράφων, από τον 15 ο αιώνα έως και τα τέλη του 19 ου αιώνα, να φωτιστούν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες ήταν υποχρεωμένες να μαθαίνουν και να ασκούν την τέχνη τους και να κατανοηθεί γιατί καμία γυναίκα δεν συγκαταλέγεται στους μεγάλους δημιουργούς.
Στόχοι:
-Να ανιχνευθούν οι πρώτες μνείες σε αρχαίες πηγές για τη γυναικεία καλλιτεχνική δημιουργία.
-Να εξεταστεί η γυναικεία καλλιτεχνική δημιουργία υπό το φως των σύγχρονων προσεγγίσεων και της φεμινιστικής οπτικής, όπως αυτή διαμορφώθηκε από το 1971 και μετά. Να αναλυθεί και να εξαρθεί η σημασία του έργου της Linda Nochlin, «Γιατί δεν υπάρχουν γυναίκες μεγάλοι καλλιτέχνες;»
-Να παρουσιαστούν όψεις της γυναικείας καλλιτεχνικής δημιουργίας σε συνδυασμό με το ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο και τις ιδιαίτερες συνθήκες κάτω από τις οποίες ασκούσαν την τέχνη τους .
Συγκεκριμένα :
-Να εξεταστεί αδρομερώς το έργο των πρωτοπόρων του 15 ου και του 16ου αιώνα.
-Να εξεταστεί στις κυριότερες εκφάνσεις του το έργο της Artemisia Gentileschi(17 ος αι.) ως πρωτοπόρου των γυναικείων διεκδικήσεων.
-Να εξεταστεί η βαθμιαία εμφάνιση γυναικών καλλιτέχνιδων παράλληλα με την αλλαγή του κοινωνικού και ιδεολογικού πλαισίου τον 18 ο και τον 19 ο αιώνα.
-Να εξεταστεί το έργο της Rosalba Carriera και της Angelika Kauffmann στις κυριότερες εκφάνσεις τους.
-Να εξεταστεί η συγκρότηση λόγου για τη γυναίκα τον 19 ο αιώνα και οι διεκδικήσεις των γυναικών με παράλληλη αναφορά στις διάφορες γυναίκες, ιδιαίτερα εκείνων που έδρασαν στους Κύκλους των Προραφαηλιτών και του Ιμπρεσιονισμού.
-Να ανιχνεύσουμε τη συγκρότηση του λόγου για τη γυναίκα στην Ελλάδα τον 19 ο αιώνα και να εξεταστεί το έργο της πρώτης Ελληνίδας ζωγράφου, της Ελένης Μπούκουρη - Αλταμούρα.
Διάγραμμα
Μάθημα 1ο: Στόχοι του μαθήματος. Γενική εισαγωγή για τον ρόλο των γυναικών στην τέχνη. Βιβλιογραφία. Προφορικές και γραπτές οδηγίες για την εκπόνηση των γραπτών εργασιών. Θέματα εργασιών.
Μάθημα 2ο: Η φεμινιστική οπτική στην τέχνη. Ανάλυση του άρθρου της Linda Nochlin «Γιατί δεν υπάρχουν γυναίκες σπουδαίοι καλλιτέχνες;».
Μάθημα 3ο: Οι πρώτες γυναίκες καλλιτέχνιδες και οι μαρτυρίες των αρχαίων πηγών. Γυναίκες καλλιτέχνιδες τον 15ο και τον 16o αιώνα.
Μάθημα 4ο: 17ος αιώνας. Artemisia Gentileschi.
Μαθήματα 5ο και 6ο: 18 ος αιώνας. Rosalba Carriera. Angelika Kauffmann.
Μάθημα 7ο: 19ος αιώνας. Οι νέες συνθήκες, η διαμόρφωση του λόγου για τις γυναίκες και η διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους. Οι γυναίκες στην τέχνη της εποχής και ιδιαίτερα στον κύκλο των Προραφαηλιτών και στον Ιμπρεσιονισμό.
Μάθημα 8ο: Η γυναικεία καλλιτεχνική δημιουργία στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα. Η περίπτωση της Ελένης Μπούκουρη - Αλταμούρα. Άλλες προσπάθειες γυναικών.
Μαθήματα 9ο, 10ο, 11ο, 12ο: προφορική παρουσίαση των εργασιών και έμφαση σε ειδικά ζητήματα της γυναικείας καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Μάθημα 13ο: Ανακεφαλαίωση - Γενικές παρατηρήσεις - Συμπεράσματα.
Μάθημα 13ο: Ανακεφαλαίωση - Γενικές παρατηρήσεις - Συμπεράσματα.