ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2013-14
ΑΠΡ 530 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ MYKHNΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ
Τρίτη 15.00-18.00 Αίθουσα Α31
(Παραδόσεις από 15 Οκτωβρίου 2013 έως 21 Ιανουαρίου 2014)
Το μάθημα εξετάζει τον πολιτισμό των Μυκηναίων, των ελληνόφωνων πληθυσμών του νότιου ελλαδικού κορμού, οι οποίοι, από τον 17ο αι. π.Χ. τουλάχιστον, και με παλαιότερα ηγεμονικά κέντρα στην Αργολίδα και τη Μεσσηνία, διαμορφώνουν σταδιακά μία ευρύτατη επικράτεια ομοιογενούς πολιτισμού. Τα μαθήματα θα εξετάσουν την ανάδυση αυτής της ελλαδικής «αυτοκρατορίας» και θα παρακολουθήσουν την εξάπλωσή της στο Αιγαίο μέσα από τα κατάλοιπα των οχυρωμένων ακροπόλεων, την τοπογραφία των οικισμών, την αρχιτεκτονική των δημόσιων έργων και των ταφικών μνημείων, τις τέχνες, το εμπόριο και τη γραφή.
Από την περίοδο των ανασκαφών του Ε. Σλήμαν και του Χρ. Τσούντα έως την αποκρυπτογράφηση της Γραμμικής Β γραφής και τη σύγχρονη διεπιστημονική προσέγγιση παλαιών και νέων δεδομένων, η Μυκηναϊκή Αρχαιολογία αποτελεί ορόσημο της μετάβασης από την αιγαιακή προϊστορία στους πρώιμους ελληνικούς χρόνους.
Προαιρετική εργασία και παρουσίασή της στο μάθημα.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία μαθήματος
Βοηθητικό υλικό για τη μελέτη του μαθήματος (Ενδεικτικές εικόνες από τα μαθήματα, μέρος Α, μέρος Β, μέρος Γ)
ΑΠΡ 550 ΚΡΗΤΟΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ
Πέμπτη 9-12 Αίθουσα Σεμιναρίων τομέα Αρχαιολογίας
(Παραδόσεις από 17 Οκτωβρίου 2013 έως 23 Ιανουαρίου 2014)
Στοιχεία για τη θρησκεία του μινωικού και του μυκηναϊκού κόσμου προσφέρουν η μικρογραφική και μνημειακή τέχνη, οι γραφές, τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα οικισμών, ανακτόρων και τάφων, και η σύγχρονη ερμηνεία της ανασκαφικής τους συνάφειας. Το μάθημα παρουσιάζει αναλυτικά τα δεδομένα αυτά, αναφέρεται στις σημαντικότερες απόψεις που έχουν εκφραστεί για τη θρησκεία στο προϊστορικό Αιγαίο, και συζητεί τα κριτήρια με τα οποία η έρευνα προσδιορίζει τις θρησκευτικές αντιλήψεις και τη λατρεία του θείου στους πολιτισμούς της Κρήτης, των Κυκλάδων και της Μυκηναϊκής Ελλάδας.
Υποχρεωτική εργασία και παρουσίασή της στο μάθημα.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία μαθήματος
Εργασίες που θα παρουσιαστούν στο μάθημα
AΠP 505 ΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΑΙ Η ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ 2η ΧΙΛΙΕΤΙΑ π.Χ.
Στο μάθημα γίνεται επισκόπηση των πολιτισμών του Αιγαιακού χώρου, με αναφορές στις σχέσεις με τους άλλους πολιτισμούς και στις ευρύτερες εξελίξεις στη Μεσόγειο κατά τη 2η χιλιετία π.Χ. Εξετάζονται ζητήματα ιστορικής γεωγραφίας, πολιτιστικών δομών, γραφής, διοίκησης και εμπορίου, και αναλύεται η μορφή και η έκταση των επαφών μεταξύ των ανακτορικών πολιτισμών του Αιγαίου και του ευρύτερου χώρου της Κεντρικής και Ανατολικής Μεσογείου.
Προαιρετική εργασία και παρουσίασή της στο μάθημα.
Προτεινόμενη Βιβλιογραφία Μαθήματος
Εικόνες Του Μαθήματος(1, 2)
AΠP 565 ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΜΙΝΩΙΚΟΥ, ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΥ, ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Η τέχνη της επιτοίχιας ζωγραφικής (τοιχογραφία) συνδέεται με την ανάπτυξη των ανακτορικών πολιτισμών της Ανατολής και της Αιγύπτου. Στο προϊστορικό Αιγαίο η μνημειακή ζωγραφική εμφανίζεται στα πρώτα ανάκτορα της Μινωικής Κρήτης και απογειώνεται κατά τη Νεοανακτορική περίοδο, με επίκεντρο πάντοτε την Κνωσό, στη διαμόρφωσή της, όμως, έχει συμβάλει καθοριστικά η πολύχρωμη εικονιστική κεραμική των Κυκλάδων. Στο Ακρωτήρι της Θήρας η τέχνη αυτή συνδέεται με τις αναζητήσεις και τους εθιμικούς κώδικες μιας εξωστρεφούς νησιωτικής κοινωνίας, εικονογραφικά εμφανίζεται πλήρως ανεπτυγμένη και με υψηλής ποιότητας τεχνικά χαρακτηριστικά. Η Μυκηναϊκή Ελλάδα ακολουθεί τους αιγαιακούς συρμούς διακόσμησης των ανακτόρων και των πλούσιων οικιών, εκφράζοντας μέσα από τις στερεοτυπικές σκηνές των τοιχογραφιών την αισθητική, την ιδεολογία και την προπαγάνδα των δικών της ηγεμόνων.
Υποχρεωτική εργασία και παρουσίασή της στο μάθημα.
Εκπαιδευτική εκδρομή στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, τη Θήρα (Ακρωτήρι) και το Ηράκλειο
Προτεινόμενη Βιβλιογραφία Μαθήματος