Στην αρχή υπήρχε το βιβλίο «Ο κλέφτης των ορχιδέων», της δημοσιογράφου του περιοδικού «Νιου Γιόρκερ», Susan Orlean, γύρω από τον John Laroche, έναν περίεργο φυτοκόμο, ειδικό στις ορχιδέες (Chris Cooper). Στην ταινία του Kaufman, ο Charlie Kaufman (Nicolas Cage), σεναριογράφος της προηγούμενης ταινίας του, «Στο μυαλό του Τζον Μάλκοβιτς», καλείται να μετατρέψει το βιβλίο σε σενάριο, γεγονός που του προκαλεί κρίση δημιουργίας. Στην ιστορία αναμιγνύεται κι ο δίδυμος αδερφός του και σεναριογράφος Donald (και πάλι ο Cage). Στην ταινία, ο Nicolas Cage υποδύεται δυο διδύμους. Τον Charlie και τον Donald. Ο Charlie είναι παθητικός και ευαίσθητος, ο Donald είναι ενεργητικός και γεμάτος χιούμορ. Ο ένας θεωρητικός, ο άλλος πιο πρακτικός. Πρόσωπα που, μαζί και με τη συγγραφέα του βιβλίου, Susan (Meryl Streep), ανακατεύονται σε μια ασυνήθιστη κωμωδία.

Καθώς η ταινία ξεκινά, ένας σεναριογράφος που ονομάζεται Charlie Kaufman (Nicolas Cage) έχει προσληφθεί για να προσαρμόσει το βιβλίο, και έχει κολλήσει. Υπάρχουν τόσα πολλά για ορχιδέες στο βιβλίο, και χωρίς προφανή δραματική ιστορική γραμμή. Έχοντας διεισδύσει στα μισά του δρόμου μέσα στο βιβλίο του, κατάλαβε το πρόβλημά του: Είναι μια μεγάλη ιστορία, αλλά είναι μια ταινία; Ο Charlie τα χάνει. Η παραγωγός του, Valerie (Tilda Swinton), είναι υπεύθυνη για την υπόθεσή του. Πού βρίσκεται το πρώτο σχέδιο; Έχει μόλις γράψει μια σελίδα. Αναφέρει την αγωνία του στην αφήγηση. “Nα φάω το muffin, ή …»

Ό Donald (που παίζεται επίσης από Cage) στερείται την ηθική του Charlie, την έμπνευση, τη νοημοσύνη του. Παραδέχεται χαρωπά ότι το μόνο που θέλει να κάνει είναι να γράψει ένα σενάριο και να πλουτίσουν. Παρακολουθεί τα σεμινάρια σεναρίου του Robert McKee (Brian Cox), ο οποίος αναλύει κλασικές ταινίες, απορροφά τον αυθορμητισμό από τις μαθητές και προτρέπει να αντιγράψουν κάποιο τύπο. Σε μια στιγμή, όταν ο Charlie είναι γεμάτος απογοήτευση. Ο Donald θριαμβευτικά ανακοινώνει ότι έχει πουλήσει ένα σενάριο για ένα εκατομμύριο δολάρια.

Τι μπορεί να κάνει ο Charlie; Για να περιπλέξει ακόμα περισσότερο τα πράγματα, έχει αναπτύξει μια σκέψη και αισθάνεται μια έλξη για την Susan Orlean. Ταξιδεύει στη Νέα Υόρκη, την παρακολουθεί, αλλά είναι πολύ ντροπαλός για να την συναντήσει. Εκείνη με τη σειρά της πηγαίνει στη Φλόριντα για να πάρει συνέντευξη από τον Laroche, ο οποίος καπνίζει και μυρίζει αλλά του οποίου το πάθος του για τις ορχιδέες, τον κάνει ενδιαφέρον.

Το Adaptation είναι μια ταινία που παντρεύει με σχεδόν σουρεαλιστικό τρόπο τη φαντασία με την πραγματικότητα και θα λέγαμε πως ακροβατεί μεταξύ τις πραγματικού και του φανταστικού κόσμου. Εμφανίζονται πραγματικά πρόσωπα παίζοντας τις εαυτούς τις, πραγματικά πρόσωπα που τα υποδύονται ηθοποιοί αλλά και πρόσωπα που δεν είναι πραγματικά! Eίναι μια ταινία που μιλάει για το πάθος στη ζωή. Ο Laroche έχει πάθος για τις ορχιδέες. Η Orlean ακόμα ψάχνει να εντοπίσει το πάθος στη ζωή τις. Κατά τη διάρκεια όλων των εκθαμβωτικών ανατροπών και τις στροφές τις, η ταινία παραμένει σταθερά συναρπαστική όχι μόνο λόγω τις κατεύθυνσης και τις γραφής, αλλά λόγω του ανάλαφρου σκοταδιού των παραστάσεων.

Τέλος το Adaptation είναι μια ταινία που μιλάει για την προσαρμογή (adaptation). Όχι μόνο για την προσαρμογή τις βιβλίου σε σενάριο, αλλά και για την προσαρμογή στη ζωή, την αναγκαιότητα του ανθρώπου για αλλαγή, ανάλογα με τις συνθήκες.

“Αυτό που κατάλαβα είναι ότι η αλλαγή δεν είναι μια επιλογή. Όχι για ένα είδος φυτού, και όχι για μένα.”

Susan Orlean