Όταν ο John Huston επέστρεψε απ’ τον πόλεμο και ο Humphrey Bogart ήταν αρκετά μεγάλος σταρ για να διαλέξει ο ίδιος σε ποιες ταινίες θα παίξει, οι δυο τους συζήτησαν και αποφάσισαν να κάνουν μια ταινία για έναν χαμένο που τρελάθηκε απ’ την απληστία του. “Wait ‘till you see my next picture” φώναξε ο Bogart σε έναν κριτικό κινηματογράφου έξω από ένα night club της Νέας Υόρκης, “I play the worst s*** you ever saw”.
O “Θησαυρός της Σιέρα Μάντρε” είναι μια ιστορία στην παράδοση του Joseph Conrad, χρησιμοποιεί την περιπέτεια όχι σαν μέσο ως προς αυτήν αλλά σαν ευκαιρία ενός τεστ των χαρακτήρων της. Περιλαμβάνει μοραλιστικές διαφωνίες μεταξύ ενός γέρου σοφού με έναν παρανοϊκό μεσήλικα και μ’ έναν νέο που είναι αναγκασμένος να διαλέξει με ποιανού το μέρος θα πάει. Λέει την ιστορία της με στυλ και με την αγάπη του Huston για την αντρική συντροφικότητα, κάποιες στιγμές προκαλούν γέλιο, κάποιες άλλες είναι πικρά ειρωνικές. Λαμβάνει χώρα κυρίως σε ηλιοχτυπημένα τοπία ψηλών βουνών που είναι συνήθως εγκαταλελειμμένα εκτός των ηρώων μας που αναζητούν χρυσό, αν και συμμορίες και ινδιάνοι από χωριά τα συνωστίζουν όταν είναι ανάγκη.
Ο Bogart υποδύεται τον Fred Dobbs, έναν από τους χαρακτήρες της ταινίας που καθένας θυμάται και μπορεί να ονομάσει. Το 1925 στο Tampico γνωρίζει άλλον έναν περιπλανώμενο από την Αμερική με το όνομα Bob Curtin (Tim Holt). Κι οι δυο τους έπεσαν θύματα απάτης από έναν εργοδότη τον οποίο στρίμωξαν σ’ ένα μπαρ και τον χτύπησαν τόσο δυνατά που ήταν ανούσιο πλέον να κάτσουν στην πόλη. Την επόμενη κίνηση τους θα την προτείνει ο Howard (Walter Huston), τον οποίο παράκουσαν να μιλάει για χρυσό. Πιστεύουν ότι είναι καλός να δίνει συμβουλές κι όχι για κάτι παραπάνω αλλά αντέχει ακόμα και σύντομα θα τους δίνει πρακτικές συμβουλές σχετικά με το πώς να βρουν χρυσό, που δεν είναι και τόσο δύσκολο, και πώς να το κρατήσουν και να μην τους σκοτώσουν, που δεν είναι και τόσο εύκολο.
Η καρδιά της ταινίας είναι στα βουνά και η απειρία των ηρώων τους εκθέτει τόσο πολύ σε κινδύνους που μόνο τα χοντρά ισπανικά του Howard τους βοηθά να τα βγάλουν πέρα. Ξεκινάνε ως συνεργάτες αλλά όταν τελικά βρίσκουν χρυσό ο Dobbs αρχίζει να αλλάζει, επιμένοντας να χωριστεί το χρυσό σε 3 μέρη κάθε νύχτα και να πάρει ο καθένας αυτό που του αντιστοιχεί. Ο Howard τα έχει ξαναδεί αυτά. Παίζει τον ρόλο του μεθοδολόγου ειρηνοποιού χωρίς να φέρνει καμία αντίρρηση στις παρανοϊκές κατηγορίες του Dobbs γιατί ξέρει πολύ καλά ότι στην τελική δεν έχει και κανένα νόημα αν θα φύγουν με τον χρυσό ή όχι.
Η ερμηνεία του Walter Huston είναι αριστουργηματική, προσέξτε πως μιλάει στους Dobbs και Curtin χωρίς σταματημό λες και τους ενημερώνει σχετικά με μια παλιά, κλασική ιστορία και ότι χρόνο για χάσιμο δεν έχουν. Ο Bogart δείχνει επίσης μοναδική μαεστρία στην ερμηνεία του ρόλου του και δεν αφήνει τον εγωισμό ενός σταρ να την μολύνει, αν και πότε δεν το έκανε. Στην Σιέρα Μάντρε παίζει έναν χαρακτήρα ο οποίος όσο προχωράει η ιστορία αυτός καταρρέει και χάνεται στις παραισθήσεις του.
Καθώς οι χαρακτήρες των Howard και Curtin θα καταλήξουν σε συμβατικά κινηματογραφικά συμπεράσματα, ο Dobbs κινείται σε μεγαλύτερα επίπεδα τραγωδίας. Ακούγοντας ήχους την νύχτα, απελπισμένος από δίψα κάτω απ’ τον ανελέητο ήλιο της ερήμου με το χρυσό του που τόσο πολύ εκτιμάει, ο Dobbs είναι πραγματικά ο τραγικός ήρωας, χαμένος απ’ τις ίδιες του τις αδυναμίες. Υπάρχει ένας αλύπητος ρεαλισμός σε αυτές τις σκηνές που θα τις ακολουθήσει ένας παραληρηματικός Σαιξπηρικός μονόλογος όταν ο Dobbs νομίζει ότι είναι δολοφόνος και λέει “Conscience. What a thing! If you believe you got one it can pester you to death. But if you don’t believe you got one, what can it do to ya?”