Πληροφορίες

Σκηνοθέτης: Γούντι Άλλεν
Σενάριο: Γούντι Άλλεν
Φωτογραφία: Γκόρντον Γουίλις
Ηθοποιοί: Μία Φάροου, Τζέφ Ντάνιελς, Ντάννυ Αϊέλο
Βραβεία: Υποψηφιότητα για Oscar πρωτότυπου σεναρίου
Τοποθεσία: Η.Π.Α. 1984
Διάρκεια: Διάρκεια 82’

Η πλοκή της ταινίας εκτυλίσσεται στη Νέα Υόρκη το 1935. Τα δύσκολα χρόνια του οικονομικού κραχ, ο κινηματογράφος αποτελούσε για τον πολύ κόσμο μια φτηνή διέξοδο από την σκληρή καθημερινότητα της οικονομικής κρίσης, της ανεργίας και της αντικομουνιστικής υστερίας. Στον κινηματογράφο Τζούελ προβάλλεται η ταινία το πορφυρό ρόδο του Καϊρου. Ένα τυπικό κοσμοπολίτικο μελόδραμα, που θα σπρώξει την κεντρική μας ηρωίδα (Cecilia), την οποία υποδύεται εξαιρετικά η Μία Φάροου, να παρασυρθεί σε ένα κινηματογραφικό όνειρο. Η ανέχεια αλλά και η βίαιη συμπεριφορά του συζύγου της (Monk), οδηγούν τη Cecilia σε 5 προβολές της ταινίας. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας από αυτές συμβαίνει κάτι μαγικό: ο κινηματογραφικός ήρωας Tom Baxter αρχίζει ένα διάλογο μαζί της μέχρι που ξεπηδά από την οθόνη στον πραγματικό κόσμο για να της εκφράσει τον έρωτα του. Ευφυέστατο τρύκ που αποτελεί τη βάση για ένα σουρεαλιστικό παραμύθι, σπουδή πάνω στα σύνορα τέχνης και πραγματικότητας αλλά και στο είναι και το φαίνεσθαι των πραγμάτων. Στη συνέχεια οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες. Η κινηματογραφική βιομηχανία αλλά και ο ηθοποιός (Gil Sepherd) που υποδύεται τον Tom Baxter θα κινητοποιηθούν για να τον αναγκάσουν να επιστρέψει στον φανταστικό και εξιδανικευμένο κόσμο του θεάματος. Παράλληλα και οι υπόλοιποι χαρακτήρες της ταινίας, που αποτελούν ανθρώπινα κατασκευάσματα, βγάζουν στην επιφάνεια τον εγωκεντρισμό τους και διαφωνούν για το τι πρέπει να γίνει, ενώ κάποιοι από αυτούς απολαμβάνουν την πρόσκαιρη απελευθέρωση από τα σεναριακά δεσμά τους. Άλλωστε όπως αναφέρεται και στην ταινία το πιο ανθρώπινο πλεονέκτημα είναι η ικανότητα να επιλέγεις. Ο σκηνοθέτης κάνει εδώ αναφορά στη σχέση δημιουργού και δημιουργήματος την οποία τονίζει και στη σκηνή της εκκλησίας. Εκεί ο Tom και η Cecilia συζητούν για τη δημιουργία του κόσμου, με τον άνθρωπο όμως εδώ να βρίσκεται στην αντίστροφη και περιοριστική θέση του δημιουργήματος και το δημιουργό θεό να σιωπά.

Ικανός να γοητεύσει με τις αρχές και τα υπέροχα σκηνοθετημένα φιλιά του αλλά ανίκανος να ανταπεξέλθει σε βασικές καθημερινές συμπεριφορές, ο Tom θα βιώσει μια σειρά από περιπέτειες και εμπειρίες, οι οποίες θα αποκαλύψουν τη μαγεία αλλά και τις ψευδαισθήσεις της κινηματογραφικής τέχνης. Η σκηνή της συζήτησης με τις πόρνες στον οίκο ανοχής αλλά και εκείνη του εστιατορίου είναι χαρακτηριστικές για τα παραπάνω. Ο Γούντι με τη μεταφορά από το ασπρόμαυρο στο έγχρωμο αλλά και σεναριακών ευρημάτων όπως την ανακάλυψη από τον Tom ότι στην πραγματική ζωή η ερωτική πράξη δεν παραλείπεται για λόγους «ηθικής τάξεως» όπως στις κινηματογραφικές εικόνες, τονίζει την αξία της ζωής αλλά περιβάλει και τον φανταστικό ήρωα του με στοργή και συμπάθεια. Η Cecilia από την άλλη εγκαταλείπει το σύζυγο της για να γνωρίσει το όνειρο και η ακολουθία των γεγονότων θα τη φέρει μέσα σε αυτό δηλαδή μέσα στο κινηματογραφικό πανί. Εκεί θα διαπιστώσει ότι πρόκειται απλώς για ένα παιχνίδι θεάματος και σκιών, καταδικασμένων να βιώνουν την ίδια αέναη επανάληψη στο χρόνο, εξαρτημένες από τη δέσμη φωτός της κινηματογραφικής μηχανής.

Τελικά η Cecilia θα αντιμετωπίσει το δίλλημα της επιλογής ανάμεσα στον Tom Baxter και τον πραγματικό Gil Sepherd. Η αυτονόητη επιλογή της πραγματικότητας θα αναδείξει το μέγεθος της απάτης των ανθρώπων της βιομηχανίας του Χόλυγουντ, παρόλο το ανθρωπιστικό πλάνο του σκεφτικού Gil, στο αεροπλάνο που τον μεταφέρει μακριά της. Η ηρωίδα μας μόνη και άνεργη πλέον, βυθίζεται στις χορευτικές φιγούρες του ζέυγους των Φρέντ Αστέρ και Τζίντζερ Ρότζερς, και το πρόσωπο της αποκτά μια περίεργη και βασανιστικά χαρωπή όψη.

                                                                                                            Δημητρίου Κων/νος (μέλος Κ.Ο.Π.Ι.)