Πληροφορίες

Σκηνοθέτης: Robert Altman
Σενάριο: Leigh Brackett , Raymond Chandler (νουβέλα)
Ηθοποιοί: Elliott Gould, Nina van Pallandt, Sterling Hayden
Φωτογραφία: Vilmos Zsigmond
Μουσική: John Williams
Βραβεία: Βραβείο της Εθνικής Ένωσης Κριτικών των ΗΠΑ Καλύτερης διεύθυνσης φωτογραφίας
Τοποθεσία: H.Π.Α, 1973
Διάρκεια: 112'

Το « The long Goodbye» είναι ένα film noir που γυρίστηκε μια μία εποχή όπου η μόδα των film noir είχε πλέον περάσει ανεπιστρεπτί, ωστόσο ο σκηνοθέτης μεταχειρίζεται τους κανόνες αυτού του είδους ταινιών. Αρχικά  χρησιμοποιείται το κλισέ του ήρωα, ο οποίος άθελα του μπλέκεται σε μία υπόθεση που περιλαμβάνει κλεμμένα λεφτά, υπόκοσμο, αστυνομία, αυτοκτονίες, εξαφανίσεις ανθρώπων και φυσικά ένα φόνο. Ο πρωταγωνιστής αποτελεί την απόδειξη πως δεν υπάρχει τέλειο έγκλημα καθώς εμφανίζεται σαν από μηχανής θεός και αναλαμβάνει αυθαίρετα και σε πείσμα όλων να ξεδιαλύνει την κατάσταση και να βρει τη λύση του μυστηρίου. Για τον Phillip Marlowe όλα ξεκινάνε όταν ένα βράδυ βοηθάει τον καλύτερο του φίλο (και τον μοναδικό όπως καταλαβαίνουμε αργότερα) να «αποδράσει» στο Μεξικό, την επόμενη μέρα, όμως, μαθαίνει πως κατηγορείται για το φόνο της γυναίκας του και πως ο ίδιος θεωρείται συνένοχος καθώς τον βοήθησε να διαφύγει. Ο Marlowe δεν πείθεται για την ενοχή του φίλου του και προσπαθεί να διαλευκάνει την υπόθεση για να τον αθωώσει.

Η Leigh Brackett ,με τη βοήθεια του Altman, κάνει ορισμένες αλλαγές στο ήδη εκπληκτικό σενάριο του βιβλίου και δημιουργεί μια αρκετά περίπλοκη πλοκή που ,σίγουρα, σε κρατάει σε εγρήγορση μέχρι το τέλος και σου δημιουργεί διαρκώς ερωτήματα, πολλά από τα οποία ποτέ δεν απαντώνται ξεκάθαρα, αυτό που κεντρίζει ,όμως,  περισσότερο το ενδιαφέρον είναι ο χαρακτήρας του πρωταγωνιστή. Ο Phillip Marlowe  είναι ένας ιδιωτικός ντέντεκτιβ που ζει στο Los Angeles αλλά φαίνεται να ανήκει σε λάθος εποχή. Κυκλοφορεί πάντα ράθυμος, με μαύρο κοστούμι και γραβάτα προσπερνώντας αδιάφορα τις γειτόνισσές του που κάνουν γυμνές γιόγκα, σταματάει το αυτοκίνητό του για να αφήσει έναν σκύλο να περάσει, είναι ο τελευταίος καπνιστής στο Los Angeles, για την ακρίβεια μανιακός καπνιστής καθώς καπνίζει σε κάθε σκηνή της ταινίας, είναι ειρωνικός σχολιάζοντας διαρκώς τον κόσμο γύρω του και την αναχρονιστική παρουσία του σε αυτόν και δείχνει να ενδιαφέρεται για τον γάτο του περισσότερο από ότι για τους ανθρώπους, ακόμη και αυτός, όμως, το σκάει στην αρχή της ταινίας. Ο Marlowe σε καμία περίπτωση δεν είναι ο κλασικός ήρωας νουάρ ταινίας που βλέπει τα πράγματα καθαρά και ξέρει πάντα τι να κάνει, αλλά σε αντίθεση με όλους τους υπόλοιπους χαρακτήρες που γνωρίζουν το ρόλο τους αυτός τριγυρνάει μπερδεμένος προσπαθώντας να βρει τον δικό του. Οι αρχές είναι εξίσου αναχρονιστικές με αυτόν ,για παράδειγμα δεν ρωτάει τον φίλο γιατί θέλει να πάει στο Μεξικό ,τηρώντας τον κώδικα φιλίας μεταξύ αντρών, δεν τον βλέπουμε ποτέ να ανταμείβεται για τη δουλειά του ,δεν προδίδει το φίλο του, έχει έναν σχεδόν «ιπποτικό» κώδικα τιμής ο οποίος, όμως, αναμεμειγμένος με τον εγωκεντρισμό και τον ναρκισσισμό της εποχής και φυσικά την απαραίτητη δόση μισανθρωπίας δημιουργεί έναν από τους περίεργους και ιδιαίτερους χαρακτήρες καθώς δεν μπορείς ποτέ να καταλάβεις ποιο είναι το κίνητρο πίσω από τις πράξεις του. Ο Altman τον αποκαλούσε Rip Phillip Marlowe, λέγοντας πως όταν ξυπνάει στην αρχή της ταινίας στην ουσία είναι σαν να ξυπνάει από έναν εικοσαετή λήθαργο και προσπαθεί να προσαρμοστεί σε μία νέα, καινούρια για αυτόν εποχή.

Ίσως μια από τις πιο συμβατικές και προσιτές ταινίες του Altman, η οποία, όμως, δεν στερείται της ιδιαίτερης αισθητικής του και φυσικά της διάθεσης του για σάτιρα και κοινωνική κριτική με χιουμοριστικό τρόπο.  Μεταχειριζόμενος με τρόπο αριστοτεχνικό τους κανόνες του νουάρ καταφέρνει να δημιουργήσει μια εξαίρετη ταινία, που θεωρείται η καλύτερη κινηματογραφική μεταφορά των περιπετειών του Phillip Marlowe, και ταυτόχρονα σατιρίζει την βιομηχανία και ολόκληρη την κοινωνία του Hollywood ισορροπώντας επιδέξια ανάμεσα στην συντήρηση ενός μύθου και της παρωδίας του με αποκορύφωμα το τραγούδι που ακούμε τους τίτλους τέλους  «Hooray for Hollywood».

Για την ακρίβεια το «Hooray for Hollywood» είναι το μοναδικό διαφορετικό τραγούδι που ακούμε εκτός από το ομότιτλο «The Long Goodbye», το οποία παίζεται επαναλαμβανόμενα στην ταινία σε διάφορες εκτελέσεις. Ο Elliott Gould ενσαρκώνει με ιδιαίτερα απολαυστικό τρόπο τον ρόλο του Marlowe ενώ η αέρινη φωτογραφία του Vilmos Zsigmond μας προσφέρει μια εκπληκτική φαινομενολογία του Los Angeles.

Η ταινία καταφέρνει να ικανοποιήσει στο έπακρο τους λάτρεις του film noir καθώς ο Altman πειραματίζεται με το κλασικό χωρίς να το προσβάλλει, αποδεικνύοντας έτσι τη διαχρονικότητά του. Το πιο σημαντικό ,όμως ,είναι πως χωρίς υπερβολές και βερμπαλισμούς και διατηρώντας πάντα την ευχάριστη ατμόσφαιρα και το χιούμορ μεταδίδει την αίσθηση του Marlowe για τον κόσμο καθώς καταλαβαίνεις που οφείλεται η αποξένωση του και η νοσταλγία του για το παρελθόν, μια αίσθηση μελαγχολίας αναδύεται όταν επαναλαμβάνει διαρκώς «αυτό είναι εντάξει από μένα», όταν ξέρεις πως τίποτα δεν είναι εντάξει για αυτόν.