Πληροφορίες

Σκηνοθέτης: Godfrey Reggio
Σενάριο: Ron Fricke, Michael Hoenig, Godfrey Reggio, Alton Walpole
Φωτογραφία: Ron Fricke
Μουσική: Philip Glass
Βραβεία: Prix Italia for Music – TV
Τοποθεσία: Η.Π.Α, 1982
Διάρκεια: 86'

To Koyaanisquatsi αποτελεί το κινηματογραφικό ντεμπούτο του Godfrey Reggio και το πρώτο μέρος  της τριλογίας QATSI, ακολουθούν οι ταινίες Powaqqatsi το 1988 και Naqoyqatsi το 2002. Αν θέλαμε να δώσουμε μια περιγραφή για αυτές τις ταινίες η καλύτερη θα ήταν ότι δείχνουν την σύγκρουση του φυσικού κόσμου και περιβάλλοντος με την αστική ζωή και την τεχνολογία. Αυτό, όμως, δεν είναι σε καμία περίπτωση αρκετό για να αποδώσει το νόημα μιας τόσο ιδιαίτερης ταινίας.

Το Koyaanisqatsi δεν έχει χαρακτήρες, πλοκή ή αφήγηση, παρακολουθούμε για 86 λεπτά πλάνα, με την τεχνική του time lapse, ενορχηστρωμένα, με φοβερή μαεστρία, από την μουσική του Philip Glass. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, πως δεν πρόκειται για μια ταινία με τη συμβατική έννοια του όρου και όποιος προσπαθήσει να την αντιμετωπίσει έτσι χάνει την ευκαιρία να ζήσει μια ανεπανάληπτη εμπειρία, γιατί για  αυτό πρόκειται  για μια οπτικοακουστική εμπειρία. Η τεχνική του time lapse και ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείται στη ταινία μπορεί σήμερα να μην μας προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση για την εποχή του ,όμως, ήταν ιδιαίτερα πρωτοποριακή. Τα γυρίσματα της ταινίας διήρκεσαν έξι χρόνια καθώς ο Godfrey Reggio ταξίδεψε σε ολόκληρη την Αμερική κινηματογραφώντας την πρωτόγονη φύση και τα δημιουργήματα του αστικού πολιτισμού. Το αποτέλεσμα πάντως άξιζε τον κόπο.

Η ταινία ξεκινάει με πλάνα από αέρος που δείχνουν το φυσικό τοπίο της Αμερικής, τις επιβλητικές οροσειρές, τις ερήμους, τους ωκεανούς και σταδιακά προχωράει στις ανθρώπινες επεμβάσεις πάνω στη φύση. Βλέπουμε βόμβες και ατομικές εκρήξεις για να καταλήξει σε σκηνές της αστικής ζωής, αυτοκίνητα να τρέχουν

ανάμεσα στους ουρανοξύστες, κατεδαφίσεις κτηρίων, ανθρώπους να περπατάνε στους δρόμους  και να συρρέουν  σε πλήθη στα τρένα και στα ασανσέρ και κλείνει με την απογείωση ενός πυραύλου, κάνοντας κοντινό στο κομμάτι του που πέφτει πίσω στη γη. Οι σκηνές, όμως, που στην ουσία δείχνουν τον άνθρωπο να καταστρέφει και να εκμεταλλεύεται το περιβάλλον είναι κάθε άλλο παρά αποκρουστικές, αντιθέτως είναι τόσο ωραίες και αρμονικές σαν να έβλεπες τον πιο όμορφο πίνακα. Ο Reggio είπε πως ήθελε να δείξει την ομορφιά του τέρατος και με τη λέξη τέρας εννοεί τον απαστράπτον κόσμο που έχουμε δημιουργήσει πάνω σε έναν ήδη υπάρχοντα κόσμο και που είμαστε τόσο περήφανοι για αυτόν.

Αρχικά ο Reggio  δεν ήθελε να δώσει τίτλο στην ταινία αλλά να την «ονοματίσει»  με ένα μη ερμηνεύσιμο σύμβολο, τελικά συμβιβάστηκε με το Koyaanisqatsi, που σε μια ελεύθερη μετάφραση σημαίνει ζωή εκτός ισορροπίας, για πρακτικούς και εμπορικούς λόγους. Η ταινία, λοιπόν, μπορεί να θεωρηθεί περιβαλλοντική ή ότι μιλάει για την τεχνολογία ή για τον σύγχρονο πολιτισμό ή ακόμη και για τον άνθρωπο εν τέλει, όμως, αυτό δεν έχει καμία σημασία, το νόημα είναι υποκειμενικό ή μάλλον το ταξίδι είναι υποκειμενικό. Γιατί τελικά αυτό είναι το Koyaanosqaatsi μια συναισθητική εμπειρία που αφυπνίζει όλες σου τις αισθήσεις με σκοπό να σε παρασύρει σε ένα ψυχεδελικό ταξίδι μέσα στο σπίτι σου, τη γη και τον ανθρώπινο πολιτισμό.