Η Κινηματογραφική Ομάδα Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (Κ.Ο.Π.Ι.), στα πλαίσια του αφιερώματος «Μαγικός Ρεαλισμός», παρουσιάζει την ταινία

Η Ψυχή και το Σώμα (Ιλντικο Ενιέντι , 2017)

Η Μαρία προσλαμβάνεται ως διευθύντρια ποιοτικού ελέγχου σε ένα σφαγείο κάπου στην Βουδαπέστη. Ο Έντρε είναι ο οικονομικός διευθυντής του σφαγείου και μια ισχυρή έλξη θα αναπτυχθεί μεταξύ τους όταν ανακαλύψουν πως μοιράζονται τα όνειρα τους. Η Ενιέντι μετά από δεκαοχτώ χρόνια επιστρέφει με μια αντισυμβατική ιστορία γεμάτη από λυρισμό αλλά και την τραχύτητα της πραγματικότητας.

Δεν είναι άλλη μια ιστορία αγάπης, ή τουλάχιστον μια από αυτές που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε στην μεγάλη οθόνη, μιας και εδώ οι πρωταγωνιστές της είναι δύο εσωστρεφείς άνθρωποι με φυσικές και συναισθηματικές ρωγμές. Ο φακός του Χερμπάι καταφέρνει να αποτυπώσει την μοναχικότητα των δύο ηρώων και τα εμπόδια που τους περιτριγυρίζουν, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Και όλη αυτή η απόσταση ανάμεσα τους εκμηδενίζεται στα όνειρα τους, όπου δύο ελάφια συναντιούνται μέσα σε ένα ψυχρό, χιονισμένο δάσος και αναγνωρίζουν το ένα το άλλο με διστακτικά αγγίγματα, κάτι που στην πραγματικότητα οι ήρωες είναι αδύναμοι να πράξουν. Έτσι κάτι ανεξήγητο και μεταφυσικό εντάσσετε στην πραγματικότητα τους, όταν η ψυχολόγος των σφαγείων ανακαλύπτει τυχαία στα πλαίσια μιας έρευνας, την σύνδεση τους. Ίσως η μαγεία αυτή είναι η αντίδραση τους απέναντι σε μια σκληρή πραγματικότητα και η υποσυνείδητη και έντονη ανάγκη τους για επικοινωνία και επαφή. Ίσως τα όνειρα είναι και ο κόσμος στον οποίο μπορούμε να είμαστε πραγματικά ο εαυτός μας, χωρίς περιορισμούς.

Η Ψυχή και το Σώμα αποτελεί την πέμπτη ταινία του κινηματογραφικού σύμπαντος της Ενιέντι που τα έργα της εισήγαγαν μια νέα μορφή αφήγησης και έκφρασης στην ιστορία του Ουγγρικού κινηματογράφου σε μια αποφυγή του παραδοσιακού σοσιαλρεαλισμού της χώρας. Ο Ουγγρικός κινηματογράφος δεν μπορεί να ενταχθεί ξεκάθαρα σε κάποιο κινηματογραφικό κίνημα, είναι μοναδικός και μοναχικός και επηρεάζεται άμεσα από τις πολιτικές εξελίξεις. Το 1910, η Βουδαπέστη είχε τους περισσότερους κινηματογράφους από κάθε άλλη Ευρωπαϊκή πρωτεύουσα κι είχαν αρχίσει να λειτουργούν τα πρώτα Ουγγρικά στούντιο. Η κινηματογραφική θεωρία είχε κιόλας ξεκινήσει με τα εμβληματικά κείμενα των Γκέοργκ Λούκατς και Μπέλα Μπάλας. Η παράδοση αυτή που άρχισε να δημιουργείται από τη δεκαετία του 1910 , διακόπηκε , σχεδόν βάρβαρα, ως τη δεκαετία του 50 και το Ουγγρικό σινεμά αποψιλώθηκε στην κυριολεξία από τα μεγαλύτερα ταλέντα του (ο Μίχαλι Κέρτεζ που έγινε Μάκ Κέρτιζ και γύρισε την Καζαμπλάνκα, ο Κάρολ Βίντορ έγινε Τσαρλς Βίντορ και γύρισε την Τζίλντα, κ.α.). Το Ουγγρικό σινεμά γνώρισε τη δική του δημιουργική έκρηξη, κυρίως τη δεκαετία του ‘60, επηρεασμένο όπως και άλλες εθνικές κινηματογραφίες, από τη γαλλική Νουβέλ Βαγκ, το βρετανικό Φρι Σίνεμα, αλλά και τα πολιτικά – κοινωνικά αιτήματα της εποχής, ενώ άρχισε να ανατήλλει και το άστρο του Μπέλα Ταρ, δημιουργού που θα κυριαρχούσε παγκοσμίως στις δεκαετίες μετά το ‘90.

*Το κείμενο περιέχει αποσπάσματα από το άρθρο του Γιώργου Ρούσσου «15 κορυφαίες δημιουργίες του νεότερου Ουγγρικού σινεμά »

Β. Μ. (Μέλος Κ.Ο.Π.Ι.)