Πληροφορίες

Σκηνοθέτης: David Lynch
Σενάριο: Christopher De Vore, Eric Bergren, David Lynch
Ηθοποιοί: Anthony Hopkins, John Hurt, Anne Bancroft, John Gielgud, Wendy Hiller
Βραβεία: Υποψηφιότητα για οκτώ Oscar, κέρδισε τέσσερα βραβεία της Βρετανικής ακαδημίας, συμπεριλαμβανομένου αυτού της καλύτερης ταινίας και ήταν υποψήφια για άλλα τέσσερα
Τοποθεσία: Η.Π.Α - Βρετανία 1980
Διάρκεια: 124’

Ο David Lynch με τη δεύτερη του ταινία μεγάλου μήκους καταπλήττει το κοινό κατασκευάζοντας ένα αριστουργηματικό, συγκινητικό Δράμα βικτοριανής εποχής. Σε μονοπάτια που δεν τον έχουμε συνηθίσει ο Lynch μας διηγείται, παραλλαγμένη, την ιστορία του Joseph Merrick η αλλιώς Ανθρώπου Ελέφαντα, τον οποίο στα πλαίσια της ταινίας μετονομάζει σε John Merrick.

Ο John Merrick, τον οποίον υποδύεται ο John Hurt, είναι ένας ταλαιπωρημένος νέος, φρικτά παραμορφωμένος στο σώμα αλλά κυρίως στο κεφάλι του – τόσο, που αναγκάζεται να φοράει κουκούλα και μπέρτα όταν βρίσκεται σε δημόσιους χώρους. Είναι ένα από τα «τέρατα» ενός freak show του ανατολικού Λονδίνου και τυγχάνει κάκιστης μεταχείρισης από το αφεντικό του, τον Bytes (Freddie Jones), αλλά και από τους θεατές του freak show, οι οποίοι σοκάρονται και ενοχλούνται από την εμφάνισή του. Σαν σωτήρας εμφανίζεται ο Dr. Frederick Treves (Anthony Hopkins), ένας χειρούργος στο νοσοκομείο του Λονδίνου, ο όποιος πληρώνει τον Bytes, για να πάρει τον Άνθρωπο Ελέφαντα στο νοσοκομείο ώστε να μπορέσει να τον μελετήσει. Αφού το κάνει, παρουσιάζει στους συναδέλφους του την εξαιρετικά σπάνια, αυτή, περίπτωση σωματικής παραμόρφωσης, η οποία υποστηρίζει ότι εμφανίζει εξαιρετικό επιστημονικό ενδιαφέρον. Όταν ο Merrick επιστρέφει στο νοσοκομείο, δέχεται χτυπήματα από τον Bytes, το οποίο έχει σαν αποτέλεσμα να συγκρουστούν ο Bytes και ο Dr. Treves. Τελικά, ο Dr. Treves παίρνει τον Merrick στο νοσοκομείο για φροντίδα, σε ένα δωμάτιο καραντίνας, μακριά από τις κοινές νοσοκόμες οι οποίες τρομάζουν επίσης στην θέα του Ανθρώπου Ελέφαντα. Εκεί, μέσα από διάφορα γεγονότα ξεδιπλώνεται ο χαρακτήρας και η ανθρώπινη πλευρά αυτού τον οποίο όλοι αντιμετώπιζαν σαν ένα τέρας.

Ο David Lynch κατορθώνει χάρη στην ασπρόμαυρη φωτογραφία, την αποστειρωμένη ατμόσφαιρα του Λονδίνου του 19ου αιώνα και την σωστή επιλογή κοστουμιών να δώσει σάρκα και οστά στην Αγγλία της βικτοριανής εποχής, καθώς και να πετύχει  συναισθηματικά φορτισμένα πλάνα. Είναι δε, τόσο ρεαλιστικά δοσμένη η ιστορία και τόσο υποβλητικό το παίξιμο του John Hurt, που τα πάντα στο φιλμ εμπεριέχουν μια τραγικότητα: Η απαξίωση της κοινωνίας προς έναν άνθρωπο που διαφέρει, η εμμονή των ανθρώπων στην εξωτερική εμφάνιση, ο ρατσισμός, είναι καθημερινά προβλήματα τα οποία προσπαθεί να αναδείξει η ταινία και τα καταφέρνει καλά. Η σκηνή στο σταθμό του τρένου, με τον John Merrick να καταδιώκεται από τον όχλο που τον κοροϊδεύει και τον ίδιο (χωρίς κουκούλα πλέον) να φωνάζει «Δεν είμαι ζώο! Είμαι άνθρωπος!», είναι συγκλονιστική και ίσως μια από τις πιο έντονες στην ιστορία του κινηματογράφου. Είναι η σκηνή στην οποία η ταινία μας παροτρύνει όχι να λυπηθούμε, αν και αυτό έχει ήδη πλέον γίνει αναπόφευκτο, αλλά να σεβαστούμε τον Άνθρωπο Ελέφαντα σαν αυτό που είναι: ένα ανθρώπινο ον.