Πληροφορίες

Σκηνοθέτης: Jafar Panahi
Σενάριο: Kambuzia Partovi
Ηθοποιοί: Nargess Mamizadeh, Maryiam Palvin Almani, Mojgan Faramarzi
Βραβεία: Χρυσό Λιοντάρι στο φεστιβάλ ταινιών της Βενετίας το 2000 κ.α.
Τοποθεσία: Ιράν 2000
Διάρκεια: 90’

Ο Jafar Panahi καταφέρνει με ένα πολύ χαμηλό (μόλις $10.000) budget και ως επί το πλείστον ερασιτέχνες ηθοποιούς να δώσει ένα, πολύ ιδιαίτερο και δυνατό στα νοήματά του, κοινωνικό δράμα. Κεντρικός πρωταγωνιστής δεν υπάρχει – αντ’ αυτού η ταινία είναι χτισμένη γύρω από σύντομες ιστορίες οι οποίες συνδέονται έμμεσα ή άμεσα μεταξύ τους και δείχνουν τις καθημερινές δυσκολίες των γυναικών στο Ιράν. Κάθε ιστορία συναντά την προηγούμενη, χωρίς όμως καμία να ξεκινάει από το μηδέν ή να ολοκληρώνεται, τέχνασμα με το οποίο ο Panahi θέλει να προκαλέσει τον θεατή να χρησιμοποιήσει την φαντασία του για να δώσει την δική του αρχή και το δικό του τέλος.

Η ταινία αρχίζει σ ‘ένα θάλαμο μητρότητας ενός νοσοκομείου, όπου η μητέρα της Solmaz Gholami είναι αναστατωμένη που η κόρη της γέννησε ένα κορίτσι, παρόλο που ο υπέρηχος είχε δείξει πως το παιδί επρόκειτο να είναι αγόρι. Αρχίζει να ανησυχεί ότι τα πεθερικά της θα αναγκάσουν τον γιό τους να χωρίσει την κόρη της. Ζητάει έτσι, από μια άλλη κόρη της να επικοινωνήσει με τους θείους της. Στον τηλεφωνικό θάλαμο, εκείνη συναντά τρεις πρώην κρατούμενες σωφρονιστικού ιδρύματος, οι οποίες μόλις απελευθερώθηκαν. Σε εκείνο το σημείο ξεκινά ο Γολγοθάς των τριών αυτών γυναικών, οι οποίες έρχονται αντιμέτωπες με ένα καταπιεστικό πολιτικό καθεστώς το οποίο τις περιορίζει σε κάθε τομέα της ζωής τους: Απαγορεύει να αγοράσουν εισιτήρια για να φύγουν από την πόλη, να μετακινηθούν με αυτοκίνητο το οποίο οδηγά άντρας και φυσικά να κάνουν έκτρωση χωρίς τη συγκατάθεση συζύγου. Με όλους αυτούς τους περιορισμούς, δεν είναι δύσκολο για μια γυναίκα να οδηγηθεί στην παρανομία.

Στην πορεία της ταινίας οι γυναίκες αυτές προσπαθώντας να επιβιώσουν και να ξεφύγουν από την καταπίεση κάνουν τα πάντα. Η αλληλεπίδρασή τους με άλλους χαρακτήρες (από το παρελθόν τους και όχι μόνο) φέρνει στο φως και άλλες ιστορίες καταπιεσμένων γυναικών οι οποίες βρίσκονται επίσης σε πολύ δύσκολες καταστάσεις. Προφανώς, λοιπόν, το κεντρικό θέμα της ταινίας είναι η θέση της γυναίκας στο Ιράν: Εξευτελισμένη, αδύναμη, χωρίς δικαιώματα, «περιθωριοποιημένη» τρόπον τινά, στην ανδροκρατούμενη κοινωνία. Λόγω του έντονου πολιτικού χαρακτήρα της, η ταινία προκάλεσε πολύ συζήτηση στο Ιράν. Τελικά, μετά από πολλές αντιδράσεις και διαμάχες, η κυβέρνηση αποφάσισε να απαγορεύσει την ταινία, αν και μετά την απονομή του Χρυσού Λιονταριού στο φεστιβάλ της Βενετίας η ταινία κυκλοφόρησε για κάποιο διάστημα.